آبکاری طلا و نقره، ماندگاری و روش های نگهداری آن

آبکاری به معنی پوشش دادن سطح فلز با لایه ای از موادی مانند طلا، نقره، مس و غیره است. آبکاری طلا و نقره یکی از قدیمی ترین فنون تزیینی بوده که هنرمندان از دیرباز از این فن استفاده می کردند. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع آبکاری ها بر روی طلا و نقره و دوام و ماندگاری آن و روش های نگهداری از زیورالات آبکاری شده برای دوام بیشتر، بپردازیم.

آبکاری طلا

آبکاری طلا یکی از روشهای پوشش دهی بر روی طلا و نقره است. در این روش پوشش ظریفی از طلا بر روی سطح طلا و نقره تشکیل می شود که به آن طلای کلاسیک گفته میشود.

این روش آبکاری باعث افزایش زیبایی و براقیت سطح طلا و نقره می شود و به آن مقاومت در برابر خط و خش و خوردگی  می بخشد. در این روش پوشش طلا به صورت غوطه وری در محلول حاوی طلا و سایر مواد شیمیایی مانند آنیون های سیانید یا تیوسیانات و.. به طلا و نقره چسبیده و پس از خشک شدن براقیتی ویژه به طلا و نقره می بخشد.

آبکاری رودیوم

رودیوم -که گاهی به اشتباه رادیوم گفته میشود- یکی دیگر از انواع آبکاری هاست که بر روی طلا و نقره انجام می شود. در این نوع آبکاری، سطح طلا یا نقره با لایه‌ای از رودیوم پوشانده می‌شود و رنگ سفید (نقره ای) پیدا میکند. رودیوم (Rhodium) یکی از فلزات گرانبها و ارزشمند به رنگ نقره‌ای-سفید است که مقاومت بسیار بالایی در مقابل فرسایش و خوردگی دارد. درخشندگی و جلای قابل توجه از ویژگی‌های این فلز است.

آبکاری رودیوم به عنوان یک روش آبکاری پایدار و برتر در صنعت جواهرسازی و ساخت وسایل فلزی مورد استفاده قرار می گیرد. 

در مواردی که از آبکاری رودیوم بر روی طلا استفاده میشود رنگ طلا سفید رنگ میشود که گاهی در بازار به اشتباه به عنوان طلای سفید فروخته می شود. در حالیکه طلای سفید، با طلای زرد همراه با آبکاری رودیوم، متفاوت است.

طلای سفید، با طلای زرد همراه با آبکاری رودیوم، متفاوت است.

در نهایت باید گفت که آبکاری رودیوم یکی از روش های پر کاربرد و ارزشمند در صنایع مختلف است که با توجه به مزایایی که دارد مورد توجه هنرمندان و سازندگان برای آبکاری طلا و نقره قرار گرفته است.

 آبکاری سیاه

آبکاری سیاه یکی از انواع آبکاری است که کمتر مورد استفاده قرار گرفته است ولی به تازگی طرفداران زیادی پیدا کرده است. در این نوع آبکاری، سطح طلا یا نقره با لایه سیاه از طریق شیمیایی کردن سطح فلز با یک ماده شیمیایی مانند سولفات سدیم پوشش داده میشود.

آبکاری سیاه ظاهر بسیار خاص و و متمایزی به زیورآلات می دهد. رنگ سیاه آن مخصوصاً در  برخی از جواهرات و زیورآلات و در کنار برخی سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی، ظاهری بسیار شیک و زیبا دارد.

آبکاری رزگلد

 آبکاری رزگلد یکی از محبوبترین آبکاری ها، مخصوصاً در میان خانم ها می باشد. که رنگی بین رنگ طلا و مس دارد.

ترکیبات آبکاری رزگلد شامل ترکیبات شیمیایی طلا، مس و نقره میباشد.

ماندگاری و دوام انواع آبکاری طلا و نقره

شاید هنگام خرید یک دستبند نقره و یا یک انگشتر طلا، فروشنده به شما قول دوام صد در صد آبکاری را داده باشد، در صورتی که چنین نیست! انواع آبکاری طلا و نقره ماندگاری همیشگی نداشته و بعد از مدتی از بین میرود.

ماندگاری آبکاری بر روی طلا و نقره به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله نوع آبکاری، کیفیت آن، میزان استفاده، نوع استفاده و شرایط نگهداری..

فرکانس و نوع پوشش آبکاری نیز بسیار مهم است. به عنوان مثال پوشش رودیوم الکترولیتی ممکن است بسیار نازک باشد و در نتیجه بسیار زود از بین برود. در حالی که پوشش رودیوم با روش بخاری ضخامت و ماندگاری بیشتری دارد. 

آبکاری نقره -که ما تا به حال انجام نداده ایم و به شما نیز توصیه نمی کنیم- به دلیل ماده پذیری بیشتر ممکن است سریعتر از آبکاری طلا یا رودیوم فرسوده  شده و از بین برود. 

آبکاری هایی که با استفاده از الماس و یا عناصر قلیایی انجام میشود ماندگاری بیشتری دارند و بیشتر به طول عمر محصول کمک می کنند. برای مثال آبکاری رودیوم که با استفاده از فلز رودیوم انجام می شود، عمر طولانی تری را برای آبکاری طلا و نقره فراهم می کند.

به طور خلاصه ماندگاری آبکاری طلا و نقره به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمیتوان زمان مشخصی برای آن بیان کرد، اما با انتخاب کیفیت مناسب آبکاری، رعایت شرایط نگهداری و استفاده مناسب می‌توانید از ماندگاری طولانی مدتی بهره مند شوید.

نگهداری از زیورآلات آبکاری شده

رعایت شرایط نگهداری زیورآلات آبکاری شده بسیار مهم است و می تواند به طول عمر و ماندگاری آن کمک کند. در ادامه راه هایی برای نگهداری و پاک کردن زیورآلات آبکاری شده ذکر می کنیم.

• استفاده مرتب از زیورآلات: استفاده مرتب و منظم از زیورآلات می تواند به حفظ آنها کمک کند. اما در مواقعی که احتمال تماس با مواد شیمیایی، آفتاب و حرارت شدید وجود دارد بهتر است اجتناب شود.
• پاکسازی مرتب: برای حفظ زیورآلات آبکاری شده بهتر است آنها را به طور مرتب ها کنید این کار می‌تواند به جلوگیری از تجمع خاک و گرد و غبار کمک کند
• استفاده از پارچه نرم: در هنگام پاک کردن زیورآلات آبکاری شده بهتر است از پارچه های نرم و پنبه ای استفاده شود و از به کار بردن اسفنج و برس برای پاک کردن خودداری کنید. همچنین پارچه را قبل از استفاده به دقت بشویید تا هرگونه ماده ای که ممکن است باعث خراب شدن و خوردگی زیورآلات شود از بین برود.
• نگهداری در جای خشک: بهتر است زیورآلات آبکاری شده را در جای خشک و دور از رطوبت و نور مستقیم آفتاب نگه دارید و همچنین از تماس با مواد شیمیایی قوی، مواد حاوی الکل و اسپری های مو با هر نوع زیورآلات خودداری کنید. 
• عدم استفاده در حمام و استخر: بهتر است از زیورآلات آبکاری شده در هنگام رفتن به استخر یا حمام و نیز در هنگام ماساژ و مراقبت از پوست استفاده نکنید. زیرا در این موارد زیورالات با مواد شیمیایی، صابون و آب آلوده تماس پیدا کرده و آبکاری آن از بین میرود.

در نهایت بهترین راه برای افزایش ماندگاری آبکاری طلا و نقره ، نگهداری و درست استفاده کردن از آنهاست. اما بعد از کمرنگ شدن و از بین رفتن آبکاری ها چه کاری میتوان انجام داد؟

در بیشتر زیورآلات طلا و نقره انجام آبکاری مجدد امکان پذیر است. ما در عطار گالری تمامی خدمات پولیش و جلال، التراسونیک و تمیز کاری و انجام انواع آبکاری طلا و نقره را انجام می دهیم. برای استفاده از این خدمات کافیست با ما تماس بگیرید تا پس از مشاهده و بررسی طلا یا نقره شما در صورت امکان آبکاری مجدد را انجام دهیم تا زیورآلات شما مثل روز اول شفاف و زیبا شوند.

چه سنگ هایی در آبکاری طلا و نقره خراب میشوند؟

با توجه به خصوصیات سنگ های مختلف، برخی از آنها مناسب آبکاری نمی باشند. به طور کلی سنگهای دارای سختی پایین و یا خاصیت شکنندگی هستند مناسب برای آبکاری نیستند. زیرا ممکن است در هنگام آبکاری آسیب ببینند و یا شکسته شوند.

بعضی از سنگ هایی که نمی توان آنها را آبکاری کرد عبارتند از:

• سنگ هایی با سختی بسیار بالا مانند الماس که برای پردازش نیاز به ابزارهای خاصی دارند.
•  سنگ هایی با خاصیت شکنندگی بالا مانند اکثر سنگ های زینتی آبی و سرخ که در هنگام پردازش سطح آنها ممکن است شکسته شوند.
•  سنگ هایی با ساختار خاص که ممکن است تحت تاثیر آبکاری تغییر کنند. مانند سنگ هایی پر از رسوبات و سنگ هایی دارای شیب بالا.
•  سنگ هایی که حاوی فلزات یا مواد شیمیایی خاصی مانند روی و سرب هستند که در هنگام آبکاری ممکن است شیمیایی شوند و باعث تغییر رنگ سنگ شود.

 به هر حال قبل از اقدام به آبکاری طلا و نقره که در آن سنگ کار شده، بهتر است با متخصصان صنعت زیورآلات مشورت کنید تا از مناسب بودن سنگ برای آبکاری اطمینان حاصل کنید.